Mamy rok 2013. W ostatnich kilku dekadach Polska, jak i jej przemysł, rozwijała się bardzo dynamicznie. Rozwój ten nie tylko spowodował wzrost naszego dobrobytu, ale także wpłynął znacząco na wydajność produkcji na osobę. Wzrost ten, w części jest związany z optymalizacją pracy ludzi, ale również duży udział ma tutaj automatyzacja jak i robotyzacja procesów produkcyjnych i logistycznych. Właśnie ta automatyzacja znacząco wpłynęła na ilość produkowanego asortymentu oraz jego różnorodność.
Jeżeli popatrzymy na przemysł spożywczy to zauważymy, że spektrum dostępnych produktów jest tak wielkie, jak nigdy dotąd. Zapewne niewiele osób się zastanawia jak się to dzieje, że produkt w krótkim czasie trafia na konkretną półkę w sklepie spożywczym, a osoby odpowiedzialne z a logistykę tego produktu są w stanie określić czas oraz drogę, po jakiej się on przemieszczał na terenie polski czy świata. Aby zobrazować całość procesu musielibyśmy poświęcić na to wiele stron magazynu, my tutaj zajmiemy się głównie technikami związanymi ze znakowaniem produkcji, bo ta właśnie odpowiada za identyfikację jednostki produkcyjnej (pojedynczego opakowania) jak i jednostki logistycznej (paleta jednorodna z produktem) oraz dostawy (magazyn/ transport/ dostawa).
Znakowanie produkcji należy podzielić na dwa główne nurty – jeden to znakowanie pojedynczych opakowań natomiast drugi to identyfikacja i znakowanie opakowań zbiorczych. Oczywiście przy opakowaniach zbiorczych należałoby powiedzieć o ich dalszym podziale na kartony, pudła, palety, ale od strony ciągu dostawy liczą się tzw. jednostki logistyczne (handlowe), czyli są to opakowania zbiorcze zawierające po kilka lub kilkadziesiąt pojedynczych opakowań. To, co jest tutaj ważne to fakt, że, jednostka logistyczna charakteryzuje się jednoznacznym i identyfikowalnym na całym świecie oznakowaniem – kodem SSCC – dającym informację wszelkim osobą biorącym udział w logistyce tego produktu i nie ma tutaj znaczenia czy jest to paleta czy też karton. Ale wróćmy do technologii znakowania produktów.
Znakowanie opakowań pojedynczych to bardzo dynamiczny proces odbywający się na produkcji, a związany jest z naniesieniem etykiet o stałej zawartości na identyczne produkty. Takie etykiety w większości są przygotowane w drukarni, ze względu na kolorystykę czy formę. Dodatkowo na takiej etykiecie mogą się znaleźć informacje o zmiennej treści drukowane podczas procesu etykietowania, ale jest ich niewiele i zawierają z reguły numer partii produkcyjnej, wagę czy też datę przydatności do spożycia. Opis tej metody przedstawimy na konkretnym przykładzie etykietowania ketchupu bez dodatków konserwantów, gdzie na etykiecie znajduje się informacja o numerze partii i dacie przydatności do spożycia. Produkcja ze względu na zmienność dodatków smakowych jest realizowana w krótkich seriach trwających maksymalnie jedną zmianę produkcyjną.
Taka sytuacja narzuca nam potrzebę zabudowy maszyny, która zezwala na łatwą zmianę etykiet oraz drukowanie danych bezpośrednio na etykiecie. W tym przypadku rozwiązaniem okazał się automat etykietujący Herma 362M wraz z funkcją „hot stamping – hot foil”. Nasz proces w tym przypadku rozpoczyna się natychmiast po napełnieniu i zamknięciu butelki z tworzywa. Wówczas nanoszone są równocześnie dwie etykiety samoprzylepne – na przód i tył opakowania. Etykiety są podawane na poruszającą się butelkę, która podczas naklejania jest przytrzymywana przez specjalne prowadnice. Podczas podawania etykiety na tył butelki, bezpośrednio przed naklejeniem, jest drukowana data przydatności do spożycia oraz numer partii produkcyjnej. Dodruk jest realizowany przez drukarkę klasy „hot foil coder”, która drukuje dane przy użyciu taśmy termotransferowej bezpośrednio na etykiecie. Dane dynamiczne wprowadza operator maszyny na początku produkcji przy pomocy specjalnego panelu. W przedstawionym rozwiązaniu istnieje możliwość instalacji systemu weryfikacji obecności i poprawności etykiety oraz jej zadruku poprzez system wizyjny. Jednym słowem, wszelkie procesy związane z danymi na etykiecie nie są krytyczne. W takich implementacjach głównym zadaniem jest uzyskanie odpowiedniej wydajności i poprawności naklejania etykiet. Jeżeli mówimy o wydajności to pojawia się nam natychmiast potrzeba rejestracji produkcji – archiwizacji ilości wyprodukowanych sztuk – archiwizacja, czy tak naprawdę rejestracja ilości na podstawie liczników może dać dodatkowo informację o współczynnikach produkcyjnych. Odpowiednie przygotowanie maszyny i jej implementacja – poprzez dedykowane protokoły – z systemami klasy MES (Manufacturing Execution Systems) daje możliwość optymalizacji procesów produkcyjnych – podniesienia współczynników OEE (Overall Equipment Effectiveness). Podsumowując i sprowadzając do wspólnego mianownika tego rodzaju rozwiązania można stwierdzić, że etykietowanie pojedynczych opakowań to dopracowanie automatu w celu osiągnięcia maksymalnej wydajności i powtarzalności.
Drugim nurtem jest etykietowanie opakowań zbiorczych, dla których najważniejszym elementem jest identyfikacja tej jednostki w całym cyklu produkcyjnym oraz logistycznym. Dobrze oznakowane opakowanie zbiorcze pozwoli na jego błyskawiczne odnalezienie u odbiorcy, a nawet – przy rejestracji przez przewoźnika określonych danych – nakreślenie ścieżki dostawy. Bardzo często takie rozwiązania gwarantują, że proces śledzenia dostaw pracuje prawidłowo i spełnia wszelkie normy polskie i europejskie, co jest niesłychanie ważne w produkcji spożywczej.
W tym przypadku proponuję skupić się nad etykietowaniem palet w standardzie GS1. Chciałbym tutaj przedstawić rozwiązanie – system SKK Swift współpracujący z automatem etykietującym oraz wymieniający dane on-line z systemem nadrzędnym SAP R/3. System nadrzędny pełni tutaj rolę zleceniodawcy produkcji oraz odbiorcy danych produkcyjnych zawierających informację o wyprodukowanych paletach produktu. System do etykietowania opakowań zbiorczych powinien zawierać moduły komunikujące się bezpośrednio ze sobą wykorzystując różne technologie – OPC Server/ ModBUS/RFC/ Webservice i wiele innych zależnych od pracujących rozwiązań u odbiorcy. SKK Swift to system, który przystosowuje się do istniejących rozwiązań a nie próbuje wytyczać i definiować nowe standardy. Przedstawiając cały system w postaci blokowej (rysunek poniżej) jesteśmy w stanie w detalach ukazać moduły rozwiązania.
Jak widać na powyższym schemacie system etykietowania opakowań zbiorczych to tak naprawdę aplikacja posiadająca wiele modułów – głównie komunikacyjnych i archiwizacyjnych.
Bez względu na typ rozwiązania – czy etykietujemy opakowania jednostkowe czy też zbiorcze to głównym aktorem są zawsze etykiety. Ich zły dobór może w zupełności zniweczyć wszelkie inne działania. Jakie etykiety będziemy stosować w rozwiązaniu w głównej mierze zależy od produktu oraz metody naklejania. Etykiety……..